تحلیل عوامل مؤثر بر هوشمندی رقابتی در شرکت‌های کارآفرین صنایع غذایی استان تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه کارآفرینی ، واحد علی آباد کتول ، دانشگاه آزاد اسلامی ، علی آباد کتول ، ایران .

2 استادیار گروه مدیریت، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران

3 - گروه مدیریت، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران

چکیده

امروزه استفاده بهینه از فرصت‌های محیطی و ایجـاد مزیت رقابتی پایدار از جمله دغدغه‌های اصلی شرکت‌ها است. یکی از تکنیک‌های مهم در ایجاد مزیت رقابتی، هوشمندی رقابتی است. هدف پژوهش حاضر، تحلیل عوامل مؤثر بر هوشمندی رقابتی در شرکت‌های کارآفرین صنایع غذایی استان تهران است. روش گردآوری داده‌ها‌، به صورت آمیخته (کیفی و کمی) بود. در مرحله کیفی تیم مشارکت‌کننده، 16 نفر از خبرگان دانشگاهی بودند که به روش هدفمند و تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند. در مرحله کمی، جامعه آماری شامل‌ مدیران شرکت‌های کارآفرین صنایع غذایی استان تهران به تعداد 248 نفر بودند که حجم نمونه مطابق جدول کرجسی و مورگان 150 نفر تعیین و نمونه‌ها به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. برای شناسایی عوامل مؤثر بر هوشمندی رقابتی از روش دلفی و برای تحلیل روابط از روش معادلات ساختاری با نرم‌افزارSmartPLS3 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد عوامل موثر بر هوشمندی رقابتی شامل مواردی مانند: هوشمندی بازار، هوشمندی استراتژیک، هوشمندی رقبا، هوشمندی تکنولوژی، هوشمندی اجتماعی و هوشمندی نهادی است. همچنین تحلیل معادلات‌ ساختاری و محاسبه ضرایب استاندارد هر کدام از عوامل نشان داد که عوامل هوشمندی بازار (499/0)، هوشمندی استراتژیک (538/0)، هوشمندی رقبا (405/0)، هوشمندی تکنولوژی (381/0)، هوشمندی اجتماعی (327/0) و هوشمندی نهادی (346/0) بر هوشمندی رقابتی تاثیر مثبت و معنی‌دار دارند. در نهایت، می‌توان نتیجه‌گیری کرد که هوشمندی‌ رقابتی به عنوان یک ابزار مدیریت راهبردی و یکی از سریع‌ترین زمینه‌های رشد کسب‌وکارها به ‌شمار می‌آید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of Factors Affecting Competitive Intelligence in Food Industry Entrepreneurial Companies in Tehran province

نویسندگان [English]

  • Hamidreza Yousefi 1
  • MahmoodReza Mostaghimi 2
  • Majid Nasiri 3
  • MohammadBagher Gorgi 2
1 Department of entrepreneurship , aliabad katoul branch , islamic azad university , aliabad katoul , iran .
2 Assistant Professor of Management, Aliabad Katoul Branch, Islamic Azad University, Aliabad Katoul, Iran
3 Assistant Professor of Management, Aliabad Katoul Branch, Islamic Azad University, Aliabad Katoul, Iran
چکیده [English]

Nowdays, the optimal use of environmental opportunities and the creation of sustainable competitive advantage are among the main concerns of companies. One of the most important techniques in creating a competitive advantage is competitive intelligence. The aim of this study was to analyze the factors affecting competitive intelligence in food industry entrepreneurial companies in Tehran province. The data collection method was mixed (qualitative and quantitative). In the qualitative stage of the participating team, there were 16 university experts who were selected by purposeful method and snowball technique. In a quantitative stage, the target population included the managers of entrepreneurial companies in the food industry of Tehran province, numbering 248 people. The sample size was determined according to Krejcie and Morgan table 150 people and the samples were selected by simple random sampling method. The Delphi method was used to identify the factors and the structural equation method was used to analyze the relationships with SmartPLS3. The results showed that the factors affecting competitive intelligence include factors such: market intelligence, strategic intelligence, competitors' intelligence, technological intelligence, social intelligence and institutional intelligence. Also, structural equation analysis and accounted standard coefficient showed that market intelligence (0.499), strategic intelligence (0.538), competitors intelligence (0.405), technology intelligence (0.381), social intelligence (0.327) and institutional intelligence (0.346) have a positive and significant effect on competitive intelligence. Finally, it can be concluded that competitive intelligence is considered as a strategic management tool and one of the fastest growing areas of business.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Competitive Intelligence
  • Delphi
  • Food Industry
  • Structural Equations

مراجع

1. آذر، ع.، و خسروانی، ف. 1398. تحقیق در عملیات نرم (رویکردهای ساختاردهی مسئله). انتشارات سازمان مدیریت صنعتی. تهران.
2. آرام­سرشت، م.، باقرزاده، م.، مهرآرا، ا.، و طبری، م. 1399. طراحی الگوی جامع هوش استراتژیک به عنوان ابزار برنامه‌ریزی راهبردی مالی (شهرداری تهران). اقتصاد مالی،  14(51): 221-245.
3. ابوالمعصوم، م.، مشبکی، ا.، و نعامی، ع. 1399. ارائه مدل بازاریابی هوشمند در شرکت‌های سرمایه­گذاری (گسترش پایا صنعت سینا). تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 13 (1):261-278.
4. احمدی­زاد، آ.، عباسی، ا.، و رحیم­پور، م .1395. الگوی سنجش هوشمندی کسب‌وکار در صنعت تلکام. مطالعات مدیریت راهبردی، 7 (28): 267-281.
5. اصانلو، ب.، و خدامی، س. 1394. طراحی مدل هوشمندی رقابتی سازمان مبتنی بر هوشیاری کارآفرینانه. علوم مدیریت ایران، 10 (37): 127-148.
6. الوانی، م.، صفری، س.، کهن هوش­نژاد، ر.، و خدامرادی، س. 1395. عوامل موثر بر کارآفرینی سازمانی (صنایع غذائی). مطالعات مدیریت، 25 (82): 1-27.
7. جامی­پور، م.، رحمتی، ا.، حسین­زاده، م.، و طاهری، غ. 1398. طراحی چارچوب کسب هوشمندی رقابتی با بهره­گیری از روش بهترین بدترین. مدیریت بازرگانی، 11 (3): 651-676.
8. حسینی، ی.، و یدالهی، ش. 1392. ارائه مدلی برای سنجش هوشمندی برون سازمانی: دیدگاهی از هوشمندی رقابتی. مدیریت بازرگانی، 5 (3): 57-82.
9. حق بیان، م. 1398. قرن بیست و یک، قرن کارآفرینی در صنایع غذایی. ماهنامه اقتصاد سبز، 93 (1): 60-70.
10. حقیقی، م.، آقازاده، ه.، خداداد حسینی، ح.، و غریبی، م. 1398. تبیین ابعاد هوشمندی رقابتی با بهره‌گیری ازقابلیت‌های شبکه‌های اجتماعی در صنعت ماءالشعیر ایران. مدیریت بازرگانی، 11 (4): 742-761.
11. حیدری، ع.، آقازاده، ه.، و والی­پور، ع. 1393. ارائة مدلی برای تبیین پیشایندها و پیامدهای هوشمندی رقابتی صادرکنندگان نمونة ایران. مدیریت بازرگانی، 6 (3): 455-474.
12. سیاه­سرانی کجوری، م.، زارعی، ع.، ملکی مین­باش رزگاه، م.، آذر، ع.، و فیض، د. 1396. مفهوم پردازی‌ و اولویت‌بندی‌ مولفه‌های هوشمندی رقابتی در شرکت‌های دانش بنیان. مدیریت نوآوری، 6 (1):21-44.
13. صالحی، س.، فراقیان، ح.، رضایی، ع.، و خیرمند، م. 1396. شناخت رابطه ابعاد هوش ‌رقابتی و اثر بخــشی فعالیت‌های بازاریابی. فصلنامه مدیریت کسب و کار، 9 (35): 7-25.
14. علاماتی، ش.، شاه­طالبی، ب.، سعیدیان، ن. 1399. شناسایی مولفه‌های هوشمندی به منظور ارائه یک الگوی مناسب برای دانشگاه آزاد اسلامی. توسعه آموزش جندی شاپور، 11 (1): 62-73.
15. علیقلی، م.، و فاطمی، م. 1396. شناخت رابطۀ ابعاد هوش رقابتی و اثربخشی استراتژی‎های بازاریابی (شهرک صنعتی اردبیل). مدیریت بازرگانی، 9 (2): 375-394.
16. محمدیان، م. 1393. طراحی، تبیین و ارزیابی مدل پویای هوش رقابتی برای نیل به مزیت رقــابتـــی در صنعت بیمه. رساله دکتری، دانشگاه شهید بهشتی.
17. مشبکی، ا.، و زنگویی‌نژاد، ا. 1387. طراحی مدل هوشمندی رقابتی مبتنی بر هوشمندی ساختاری– سازمانی. پژوهشنامه بازرگانی، 13 (49):171-197.
18. نظرپوری، ا.، سپهوند، ر.، و مسعودی­راد، م. 1395. بررسی نحوه شکل‌گیری هوشمندی رقابتی بر اساس رویکرد قابلیت‌های پویای مبتنی بر دانش (کسب‌وکارهای کوچک و متوسط). تحقیقات بازاریابی نوین، 6 (3): 147 -160.
19. Asghari, S., Targholi, S., Kazemi, A., Shahriyari, S., & Rajabion, L. 2020. A new conceptual framework for identifying the factors influencing the effectiveness of competitive intelligence. Competitiveness Review: An International Business Journal, 30 (5): 555-576.
20. Bahraini Moghaddam, I., Taheri Aval, S., & Daneshmand. B .2014. Surveying and ranking the factors affecting competitive intelligence (case study: Bank Melli Iran). Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, 4 (1): 3680-3689.
21. Deschamps, J.P, Nayak, P. 1995. Product juggernauts: How companies mobilize to generate a stream of market winners. Harvard Business School Press.
22. Faisal, M. N., Banwet, D. K., & Shankar, R. 2006. Supply chain risk mitigation: modeling the enablers. Business Process Management Journal, 12 (4): 535-552.
23.Hakansson, C., & Nelke, M. 2015. Promoting competitive intelligence: the importance of marketing, communication and evaluation. Competitive Intelligence for Information Professionals. PP: 81-90.
24. Calof, J. 2017. Canadian competitive intelligence practices–a study of practicing strategic and competitive intelligence professionals Canadian members. Foresight 19 (6): 577-589.‏
25. Krejcie, R., & Morgan, D. 1970. Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30: 608-610.
26. Koseoglu, M. A., Chan, E. S., Okumus, F., & Altin, M. 2019. How do hotels operationalize their competitive intelligence efforts into their management processes? Proposing a holistic model. International Journal of Hospitality Management, 83: 283-292.‏
27. Koseoglu, M. A., Ross, G., & Okumus, F. 2016. Competitive intelligence practices in hotels. International Journal of Hospitality Management, 53: 161-172.‏
28. Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1982). Epistemological and methodological bases of naturalistic inquiry. Educational Technology Research and Development, 30 (4): 233-252.
29.Tuan, L.T. 2015. Entrepreneurial orientation and competitive intelligence: cultural intelligence as a moderator, Journal of Research in Marketing and Entrepreneurship, 7(2): 212 - 228.
30.Ahmed, R., Ahmad, N., Khoso, I., Arif, K., and Palwishah, R. (2014). Competitive intelligence and marketing effectiveness of organizations: an investigation from Pakistan. European Scientific Journal, 10(13): 1-12.‏
31.Seyyed-Amiri, N.A.D.E. R., Shirkavand, S., Chalak, M., and Rezaeei, N. 2017. Competitive intellIgence and developing sustainable competitive advantage. Network of Scientific Journals from Latin America, the Caribbean, Spain and Portugal, 1 (1): 173–194.
32.Warfield, J.N. 1974. Developing interconnection matrices in structural modeling. IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics, 4 (1): 81-87.‏
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار