تدوین الگوی توسعه کارآفرینی زنان سرپرست خانوار در شهرستان مشهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زن و خانواده، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.

2 گروه مدیریت آموزشی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

3 گروه ادیان ابراهیمی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.

4 گروه جامعه‌شناسی فرهنگی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

10.22069/jead.2024.22753.1850

چکیده

با توجه به رشد کارآفرینی زنان سرپرست خانوار در دهۀ اخیر، موفقیت چندانی در توسعۀ کارآفرینی این گروه حاصل نشده است. در همین راستا تحقیق حاضر با هدف شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعۀ کارآفرینی زنان سرپرست خانوار در شهرستان مشهد انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده که جامعه آماری آن را خبرگان دانشگاهی و سازمانی در زمینۀ کارآفرینی زنان شهری و روستایی تشکیل دادند. انتخاب 20 مشارکت‌کننده به شیوۀ هدفمند صورت گرفت. مصاحبه‌ها تا زمان رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. در این تحقیق تجزیه و تحلیل اطلاعات با رویکرد نظریۀ داده‌بنیاد در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. بدین منظور تحلیل نتایج با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA2020 انجام و به صورت مدل پارادایمی ارائه شد. بر اساس نتایج به دست آمده، 228 مقوله مستخرج از مصاحبه‌ها کدگذاری شد که پس از بازبینی نهایی در مرحلۀ کدگذاری محوری، 85 کد نهایی گردید. متوسط تکرار گویه‌ها در مصاحبه‌های صورت گرفته حدود 11 مقوله (54 درصد) در مدت زمان 02/65 دقیقه بود. نتایج نشان داد که پنج عامل قوانین حامی کارآفرینی زنان؛ ارائه تسهیلات خاص، دسترسی به منابع و زیرساخت‌های لازم، حمایت خانواده، ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی زنان به طور مستقیم بر توسعۀ کارآفرینی زنان سرپرست خانوار در شهرستان مشهد تأثیرگذار بود. بر این اساس برگزاری دوره‌های آموزشی- مهارتی توانمندسازی زنان همراه با مشاوره، تشکیل صندوق‌های حمایت‌های مالی مردم‌نهاد، اصلاح ساختارهای قانونی و نهادی حمایتی، بسترسازی تولید محصولات استراتژیک و عرضۀ آن‌ها به بازار، از مهم‌ترین پیشنهادهای بهبود توسعۀ کارآفرینی زنان سرپرست خانوار است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Formulating an Entrepreneurial Development Model for Female Heads of Household in Mashhad

نویسندگان [English]

  • Vahideh Nikonam Tousi 1
  • Seyed Rasoul Hosseini 2
  • Behrouz Hadadi 3
  • Mansoureh Zarean 4
1 Department of Women and Family, University of Religions and Religions, Qom, Iran.
2 Educational Management Department, Farhangian University, Tehran, Iran.
3 Department of Abrahamic Religions, University of Religions and Religions, Qom, Iran.
4 Department of Cultural Sociology, Al-Zahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Despite the increasing attention to women's entrepreneurship, there has been limited success in the development of entrepreneurial opportunities for this group. This study aims to identify and analyze the factors influencing the entrepreneurial development of female heads of household in Mashhad. The research is applied in nature, with the statistical population comprising academic and organizational experts in the field of urban and rural women's entrepreneurship. A total of 20 participants were purposefully selected. Interviews continued until theoretical saturation was achieved. Data analysis was performed using a grounded theory approach, consisting of three stages: open coding, axial coding, and selective coding. Results were analyzed with MAXQDA2020 software and presented in the form of a paradigmatic model. Based on the findings, 228 categories derived from the interviews were coded, and after a final review during the axial coding phase, 85 final codes were established. The average frequency of items in the interviews was approximately 11 categories (54%) over a duration of 65.02 minutes. The results indicated that five factors significantly influence the development of entrepreneurship among female heads of household in Mashhad: supportive legislation for women’s entrepreneurship, provision of specific facilities, access to essential resources and infrastructure, family support, and social values and norms regarding women. Accordingly, key recommendations for improving the entrepreneurial development of female heads of household include conducting training and empowerment courses accompanied by counseling, establishing community-based financial support funds, reforming supportive legal and institutional structures, facilitating the production of strategic products, and their subsequent market supply.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Women's Employment
  • Empowerment
  • Supportive Services
  • Development Strategies