توسعه کارآفرینی از طریق بهبود بهره‌وری نیروی کار (مطالعه نظام‌های مختلف تولید چغندرقند استان گلستان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 عضو هئیت علمی ، گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 استادیار، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

امروزه با توجه به کمیابی منابع و عوامل تولید، ارتقای بهره‌وری به‌عنوان بهترین و ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﻳﻦ روش جهت دستیابی به رشد بخش کشاورزی، بسیار مهم و ضروری است. در بین عوامل تولید نیز کمیت و کیفیت نیروی‌کار در مراحل مختلف تولید اهمیت به‌سزایی دارد. لذا، اندازه‌گیری بهره‌وری ‌نیروی‌کار و بررسی عوامل مؤثر بر آن، موجب بهبود وضعیت کلی سیستم تولید می‌شود. بر این اساس در این مطالعه به تعیین بهره‌وری نیروی‌کار در تولید محصول چغندرقند استان گلستان، همچنین بررسی عوامل مؤثر بر آن از طریق فرم‌های تابعی مختلف پرداخته شد. اطلاعات موردنیاز از طریق تکمیل تعداد 166 پرسشنامه به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای در سال زراعی 1400-1399 جمع‌آوری گردید. نتایج نشان داد میانگین بهره‌وری جزئی نیروی‌کار در تولید چغندرقند استان گلستان در نظام‌های مختلف خرده مالک، متوسط و عمده مالک به ترتیب معادل 6/3، 1/4 و 7/4 کیلوگرم به ازای هر نفر روزکار می‌باشد. همچنین نتایج نشان داد متغیرهای سطح زیرکشت، هزینه کل ماشین‌آلات و هزینه کل نیروی‌کار تأثیر مثبت و معنی‌داری بر بهره‌وری نیروی‌کار و متغیر تحصیلات با اثر منفی، رابطه معنی‌داری با بهره‌وری نیروی‌کار ندارد. افزایش هزینه نیروی-کار زمانی منجر به افزایش بهره‌وری می‌گردد که ناشی از افزایش دستمزد در ازای افزایش کیفیت نیروی‌کار نظیر استفاده از نیروی-کار با مهارت بالا، خلاق و کارآفرین باشد. بنابراین پیشنهاد می‌گردد شرایط مناسب جهت به‌کارگیری نیروی‌کار با مهارت بالا، خلاق و کارآفرین در فرایند تولید بخش کشاورزی فراهم گردد تا ضمن توسعه کارآفرینی،‌ افزایش بهره‌وری نیروی‌کار را نیز به همراه داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Entrepreneurship development through improving labor productivity (Study of different sugar beet production systems in Golestan province)

نویسندگان [English]

  • Atena Arbabzaei 1
  • Ali Keramatzadeh 2
  • Farshid Eshraghi 3
  • Farhad Shirani Bidabadi 3
1 MSc in Agricultural Economics, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2 Department of Agricultural Economics, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
3 Assistant Professor of Agricultural Economics, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
چکیده [English]

Today, productivity is the best and most effective way to achieve economic growth. Among the factors of production, the quantity and quality of the labor force in different stages of production is very important. Therefore, measuring the productivity of the labor force and investigating the factors affecting it will improve the overall situation of the production system, so this study, conduct the determination the productivity of the labor force in the production of sugar beet in Golestan province. The required information was collected by completing 166 questionnaires in the 2020-2021 crop years. The results showed that the average physical productivity of sugar beet production in Golestan province in small-owner, medium-owner, and major-owner systems is equivalent to 3.6, 4.1, and 4.7 kg per man-day, respectively. The results also showed that cultivated area, total cost of machinery and total cost of labor have a positive and significant effect, and education has a negative and significant effect on labor productivity. When the increase in labor costs leads to an increase in productivity, which is caused by an increase in the quality of labor, such as the use of highly skilled, creative and entrepreneurial labor. Therefore, it is suggested to provide suitable conditions for the use of creative and entrepreneurial labor in the production process of the agricultural sector, so as to increase the productivity of the labor force in addition to the development of entrepreneurship.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Labor productivity
  • Entrepreneurship. functional form
  • sugar beet
  • Golestan province

مراجع

امیرزاده مراد آبادی، س.، ثمره هاشمی، خ. و ضیایی، س. 1395. بررسی عوامل مؤثر بر بهره­وری نیروی ­کار در بخش کشاورزی ایران. دهمین کنفرانس دو سالانه اقتصاد کشاورزی، کرمان، ایران.
افتخاری، ع.؛ پورطاهری، م.، فرجزاده، م. و وکیل حیدری، س. 1388. نقش توانمندسازی در توسعه کشاورزی، مطالعه موردی: استان اردبیل. پژوهش­های جغرافیای انسانی، 69: 103-87.
امینی، ع. ر.، ولی نیا، آ.، سلمانی، ی. و انصاری، ز. 1394. نقش توسعه کارآفرینی در ارتقای بهره­وری نیروی ­کار: مقایسه تطبیقی کشورهای درحال توسعه و توسعه­یافته منتخب. فصلنامه رشد فناوری، 298: 187-172.
ابوالحسنی، ل. 1380. نقش نیروی­ کار متخصص کشاورزی در بهره­وری کل عوامل تولید و موانع جذب آن­ها در بخش کشاورزی در استان خراسان. پایان­نامه کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی. دانشکده کشاورزی. دانشگاه تربیت مدرس.
انصاری، و.، طهماسبی نژاد، ا. و سلامی، ح. 1397. تحلیل بهره­وری عوامل تولید در بخش کشاورزی ایران در چارچوب الگوی داده – ستانده. اقتصاد کشاورزی، 13(1): 103-73.
امامی میبدی، ع. 1379. اصول اندازه­گیری کارایی و بهره‌وری (علمی و ­کاربردی). انتشارات مطالعات و پژوهش­های بازرگانی، تهران.
بنی اسدی، م. و ورمزیاری، ح. 1393. بررسی عوامل مؤثر بر بهره­وری نیروی­ کار، توزیع درآمد و فقر در مناطق روستایی در ایران. روستا و توسعه، 17(4): 1-23.
توکلی، ا.، میرمحمد صادقی، ج. و کمری، ا. 1387. تاثیر آزادسازی تجاری بر بهره­وری نیروی ­کار در بخش کشاورزی ایران. اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، 22(1): 33-27.
حیاتی، س. 1386. بررسی اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد بهره­وری کل عوامل تولید. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران.
حیدری، خ. 1378. بهره­وری کل عوامل تولیدگندم در استان مرکزی. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه. 28: 157-137.
خلیلیان، ص. و رحمانی، ف. 1387. بررسی عوامل موثر بر بهره­وری نیروی ­کار در بخش کشاورزی ایران. اقتصاد و توسعه کشاورزی، 22(1): 89-79.
دادرس مقدم، ا. و زیبایی، م. 1387. رشد بهره­وری نیروی­ کار در بخش کشاورزی ایران. اقتصاد و توسعه کشاورزی، 64: 19-1.
سلامی، ح. 1376. مفاهیم و اندازه­گیری بهره­وری در کشاورزی. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، 18: 31-7.
سیدان، س.م. 1381. تحلیل بهره­وری عوامل تولید در زراعت چغندرقند (مطالعه موردی مقایسه مزارع کوچک و بزرگ شهرستان همدان). اقتصاد کشاورزی و توسعه، 10(37): 132-107.
سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان. 1399. آمارنامه 1399. معاونت اقتصادی و برنامه‌ریزی. مرکز آمار و اطلاعات.
شرکت آب منطقه ای گلستان، 1400. گزارش آمار‌برداری از منابع آب سطحی و زیرزمینی (دور سوم). معاونت حفاظت و بهره برداری.   
صباحی، ا.، ناجی میدانی، ع. ا. و سلیمانی، ا. 1392. بررسی اثر کارآفرینی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب. پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، 3(11): 18-9.
طاهری، ش. 1382. بهره­وری و تجزیه و تحلیل آن در سازمان. تهران:  نشر هوای تازه.
کمیجانی، ا.،  پاداش، ح. و صادقین، ع. 1391. تحلیلی راهبردی بر اثر سرمایه انسانی در رشد بهره­وری نیروی کار. راهبرد اقتصادی، 1(3): 36-7.
کاظم نژاد، م. و کوپاهی، م. 1375. محاسبه بهره­وری عوامل تولید چای با استفاده از تابع تولید. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 14: 59-43.
کاوسی کلاشمی، م. و خلیق خیاوی، پ. 1395. تحلیل رشد بهره­وری کل عوامل تولید در زیر بخش زراعت ایران. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 8(2): 172-157.
گجراتی د. 1383. مبانی اقتصاد سنجی. ترجمه حمید ابریشمی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
محمدوند ناهیدی، م. ر. و جابری خسروشاهی، ن. 1390. رابطه بهره­وری کل عوامل تولید و بهره­وری نیروی­کار در ایران. مدل سازی اقتصادی، 12: 165-137.
مرادی، م.ع. 1390. تأثیر سرمایة کارآفرینی بر تولید و رشد بخش صنعت ایران. اقتصاد و الگوسازی، 2(6): 247-212.
موسوی، ر. و میر محمد صادقی، ج. 1391. عوامل موثر بر بهره­وری نیروی انسانی در تولید محصولات عمده­ی زراعی بخش مرکزی شهرستان ممسنی. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 4(2): 174-155.
سرحدی، ف.؛ مالمیر، پ. و ساریخانی، ن. 1377. بهره­وری زن در تولید برنج با تاکید بر زنان سرپرست خانوار (استان مازندران). موسسه پژوهشهای برنامه ریزی واقتصاد کشاورزی، تهران. 135 ص.  
میرزایی، م. و ترکمانی، ج. 1384. عوامل موثر بر بهره­وری نیروی ­کار زنان و مردان در تولید چغندرقند (مطالعه موردی: استان کرمان). اقتصاد و توسعه کشاورزی، 13: 277-257.
Becker, G. S. 2008. Human Capital a Theoretical and Empirical Analysis, with Special Reference to Education. New York: Columbia University Press.
Belcher, J. G. J. 1987. Productivity plus +: How today's best run companies are gaining the competitive edge. Houston, TX: Gulf Professional Publishing.
Chaudhary, S. 2012. Trends in Total Factor Productivity inIndian Agriculture: State-Level Evidence Using Non-Parametric Sequential Malmquist Index. Working Paper No. 215, Centre for Development Economics, Department of Economics. Dehli School of Economics.
Carree, M. A. and Thurik, A. R. 2010. The Impact of entrepreneurship on economic growth. Handbook of Entrepreneurship Research, 557-594.
Erken, H., Donselaar, P., and Thurik, R. 2016. Total factor productivity and the role of entrepreneurship. Jena Economic Research Papers, Friedrich-Schiller-University Jena, Max-Planck-Institute of Economics. 1-29.
Erkena, H., Donselaarb, P., and Thurikc, R. 2014. Total factor productivity and the role of entrepreneurship. Organization for Economic Cooperation and Development Journal, 43(6): 1439-1521.
Griffin, K. 1979. The political economy of agrarian change: An essay on the Green Revolution, Springer.
Hossain, M. 1988. Nature and impact of green revolution in Bangladesh. Research Report. 67: 10-149.
Kuratko, D. and Hodgettes, R. 2017. Enterpreneurship: A contemporary Approach. Philadelphia: Harcourt College Publishers. 25(1): 90-99.
Kuroda, Y. 1995. Labor productivity measurement in Japanese agriculture 1956-90, Agricultural Econonics. 12: 55-68.
McErlean, S. and Wu, Z. 2003. Regional labor productivity convergence in China. Food Policy 28: 237-252.
Prokopenko, J. and Pavlin, I. 1991. Entrepreneurship Development in Public Enterprises. International Labor Organization Press.
Singh, B.; Kumar, N. and Bal, H. S. 1993. Growth in productivity and wages in a dynamic agriculture with special reference to Panjab, Indian Journal of Agricultural Economics Abst., 48(3): 505-511.
Shan, S., Jia, Y., Zheng, X. and Xu, X. 2018. Assessing relationship and contribution of China’s technological entrepreneurship to socio-economic development. Technological Forecasting and Social Change. 135: 83-90.
Schumpeter, J. A. 1934. The Theory of Economic Development. Cambride: Harvard University Press. (New York: Oxford University Press, 1961.) First published in German, 1912.
Toma, S. G., Grigore, A. M. and Marinescu, P. 2014. Economic development and entrepreneurship. Procedia Economics and Finance, 8(16): 436-443.
Thirtle, C., Lin, L., and Jenifer, P. 2003. The impact of research-led agricultural productivity growth on poverty reduction in Africa, Asia and Latin America, World Development. 31(12): 1959-1975.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار