شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های کارآفرینی گردشگری در جهت دستیابی به توسعه پایدار روستایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، کارآفرینی، گرایش توسعه، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی‌آباد کتول، ایران

2 گروه اقتصاد، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاداسلامی، علی‌آباد کتول، ایران

3 گروه مدیریت، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاداسلامی، علی‌آباد کتول، ایران

4 گروه مدیریت دولتی، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاداسلامی، علی‌آباد کتول، ایران

چکیده

یکی از عوامل مؤثر در توسعه‌ی روستایی، توسعه گردشگری است؛ زیرا توسعه گردشگری می‌تواند با خلق فرصت‌های جدید اشتغال و درآمد، نقش مؤثری در بهبود وضع اقتصادی روستاها داشته باشد. بنابراین هدف از این تحقیق شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های کارآفرینی گردشگری در جهت توسعه پایدار روستایی می‌باشد. این پژوهش از نوع کاربردی با رویکرد کیفی بوده و روش تحقیق در آن توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جهت گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل خبرگان حوزه گردشگری اداره میراث فرهنگی و گردشگری گرگان و خبرگان دانشگاهی می‌باشد. نتایج به‌دست آمده نشان‌دهنده سه بعد اقتصادی با شش مؤلفه «افزایش میزان سرمایه‌گذاری»، «افزایش درآمد»، «ایجاد تقاضا نسبت به کالای جدید»، «ایجاد بازار برای تولیدات صنایع‌دستی و غذاهای محلی»، «ایجاد بازار محلی مناسب محصولات کشاورزی» و «میزان ریسک سرمایه‌گذاری»، بعد فرهنگی-اجتماعی با هشت مؤلفه «افزایش سطح آگاهی عمومی»، «افزایش سطح رفاه اجتماعی»، «افزایش مشارکت برای زنان و جوانان»، «افزایش میزان انگیزه پیشرفت»، «افزایش روابط اجتماعی و انسانی»، «ارتقای مهارت‌های فردی»، «افزایش میزان علاقمندی به آموزش» و «شکل‌گیری فرهنگ اشتغال و تقویت فرهنگ خوداشتغالی» و بعد زیست‌محیطی و زیرساختی با شش مؤلفه «افزایش میزان توجه به محیط‌زیست»، «افزایش علاقمندی به حفظ بناهای تاریخی و باستانی»، «تلاش برای حفظ آداب، سنن، هنر و موسیقی‌های محلی»، «توجه سیاستمداران و مدیران محلی و منطقه‌ای»، «ایجاد زیرساخت‌های فنی و تکنولوژی و IT»، «ایجاد زیرساخت‌های اقامتی» می‌باشند. لذا مدیران حوزه گردشگری باید در سیاست‌گذاری‌های مربوط به گردشگری روستایی مؤلفه‌های شناسایی‌شده‌ی پژوهش حاضر را مدنظر قرار داده و زیرساخت‌های لازم را فراهم آورند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identify the dimensions and components of tourism entrepreneurship in order to achieve sustainable rural development

نویسندگان [English]

  • Ahmad Bahramipour 1
  • Mahmoud Reza Mostaghimi 2
  • Seyed Mohammad Reza Hoseini 3
  • Samereh Shojaeei 4
1 Ph.D. Student, Entrepreneurship, development orientation, Ali Abad Katoul Branch, Islamic Azad University, Aliabad Katoul, Iran
2 Department of Management, Ali Abad Katoul Branch, Islamic Azad University, Ali Abad Katoul, Iran
3 Department of Economics, Ali Abad Katoul Branch, Islamic Azad University, Ali Abad Katoul, Iran
4 Department of Management, Ali Abad Katoul Branch, Islamic Azad University, Ali Abad Katoul, Iran
چکیده [English]

One of the effective factors in rural development is tourism development; Because it can play an effective role in improving the economic situation of villages by creating new employment and income opportunities. Therefore, this study aims to identify the dimensions and components of tourism entrepreneurship for sustainable rural development. This is an applied research with a qualitative approach and analytical descriptive method. Library and field method has been used to collect information. The study population includes tourism experts of The Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization of Gorgan and academic experts. The results show 3 dimensions, economic with 6 components, increasing the amount of investment, increasing income, creating demand for new goods, creating handicrafts and local food markets, creating a local market suitable for agricultural products and investment risk, socio-cultural dimension with 8 components, increasing public awareness, increasing the level of social welfare, increasing participation for women and youth, increasing the motivation for progress, increasing social and human relations, improving individual skills, increasing the interest in education and forming a culture of employment and strengthening the culture of self-employment, and the environmental and infrastructure dimension with 6 components, increasing the level of attention to the environment, increasing interest in preserving historical and ancient monuments, efforts to preserve local customs, traditions, art and music, attention of local and regional politicians and managers, creating technical, technological and IT infrastructure, creating residential infrastructure. Therefore, tourism managers should consider the identified components in rural tourism policies and provide the necessary infrastructure.

کلیدواژه‌ها [English]

  • entrepreneurship
  • tourism
  • rural development
  • Sustainable development
  1. اربابیان، ش.، زمانی، ز. و رحیمی، م. 1393. بررسی اثر گردشگری در توسعه کارآفرینی. مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 3 (10): 46-126.

    1. امیری، ص.، احسانی‌فر، ت.، نادری و رستمی، ف. 1395. ارایه مدل مفهومی به منظور بررسی تاثیر گردشگری کشاورزی بر توسعه کارآفرینی روستایی. نشریه کارآفرینی کشاورزی. 3 (1): 15-1.
    2. پاپولی یزدی، م. ح.، ابراهیمی، م. ا. 2008. نظریه­های توسعه روستایی. مطبوعات سامت تهران.
    3. پورجعفر، م. ر.، محمودی‌نژاد، ه.، ایلکا، ش. و عاقبت‌بخیر، ح. 1390. فراتحلیلی از ارزیابی رویکردهای توسعه گردشگری روستایی با تاکید بر تحلیل عوامل راهبردی (SWOT). فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 14 (2): 79-61.
    4. تقدیسی، ا.، گودرزی، س. و بیک‌محمدی، ح. 1394. بررسی و تحلیل چالش‌های توسعه توریسم روستایی از دیدگاه روستائیان روستاهای هدف گردشگری استان آذربایجان غربی. برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا).5 (1): 100-83.‎
    5. خسروجردی. م. و نوری‌پور، م. 1395 شناسایی راهبرد‌های توسعه گردشگری روستایی منطقه دردزن: تلفیق مدل‌های برنامه‌ریزی راهبردی و شبکه عصبی مصنوعی. همایش برنامه‌ریزی و آمایش فضا، 21 (1): 1-30.
    6. حیدری‌ساربان، و. و حاجی‌حیدری. س. 1397. تحلیل عوامل مؤثر بر موفقیت گردشگری روستایی، مطالعه موردی: (روستای موئیل شهرستان مشگین‏شهر). برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، 7 (4): 92-73.
    7. رحمانی فضلی، ع. ر.، عزیزپور، ف. و شامانیان، م. 1398. تحلیل ظرفیت‌های توسعه کارآفرینی در ناحیه روستایی دامغان. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 8 (2): 156-133.
    8. دادورخانی، ف.، رضوانی، م. ر.، ایمنی‌قشلاق، س. و بوذرجمهری، خ. 1390. تحلیل نقش گردشگری در توسعه‌ی ویژگی‎های کارآفرینانه و گرایش به کارآفرینی در بین جوانان روستایی (مطالعه‎ی موردی: روستای کندوان و اسکندان شهرستان اسکو). پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 43(4): 196-169.
    9. رخشانی‌نژاد، ا.، شریعت‌پناهی، و. و حاجیلویی، م. 1399. بررسی تاثیر گردشگری بر توسعه پایدار روستاهای سیستان با بهره‌گیری از پتانسیل‌های روستایی، فضای گردشگری. 9 (34): 155-135.
    10. رضائی، ح.، سمیعی، ر.، دیده‌خانی، ح. و شجاعی، س. 1397. عوامل موثر بر کارآفرینی روستایی، با تاکید بر گردشگری الکترونیکی در استان گلستان. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی. 7(3): 100-87.
    11. صفری، س. و محمد میرزایی‌بافقی، م. 1393. شناسایی و اولویت‌بندی فرصت‌های کارآفرینانه در صنعت گردشگری شهرستان یزد). مطالعات مدیریت گردشگری، 26: 147-131
    12. عبداله‌زاده، غ.، و خواجه شاهکوهی، ع. 1392. شناسایی و تبیین عوامل موثر بر موفقیت کسب و کارهای گردشگری در نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستای زیارت شهرستان گرگان). نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی (جعرافیای انسانی)، 5 (2): 93-107.
    13. غنیان، م. 1390. تبیین راهبردهای توسعه گردشگری کارآفرین روستایی؛ مطالعه منطقه اورامان. رساله دکتری تخصصی در رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران: 18-2.
    14. فراهانی، ح.، حسینی، س. پ. و بایزیدی، ش. 1397. تحلیل عوامل مؤثر در کارآفرینی گردشگری روستایی مطالعه موردی: دهستان زوارم شهرستان شیروان.راهبردهای توسعه روستایی،5(3)، 329-346.‎
    15. کریمی، س. 2015. کارآفرینی گردشگری کشاورزی، راهبردی نوین برای توسعه پایدار روستایی.کارآفرینی در کشاورزی. 1 (4): 69-90.‎
    16. مطیعی لنگرودی، س. ح. و نصرتی، م. 1390. امکان‌سنجی توسعه گردشگری در مناطق روستایی از دیدگاه جهانگردان (منطقه کارگانرود شهرستان تالش). جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، 22 (1): 69-84.
    17. مطیعی‌لنگرودی، ح. 1382، برنامه‌ریزی روستایی با تأکید بر ایران، مشهد، انتشارات جهاد دانشگاهی.
    18. مودودی‌ارجودی، م. ، فردوسی، س. 1399. شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقاء مقصدهای گردشگری روستایی مطالعه موردی: استان لرستان. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، مقاله آماده انتشار.
    19. میرزایی، ر. 1388، تاثیر توسعه گردشگری روستایی براشتغال در منطقه اورامانات کرمانشاه. روستا و توسعه. 12 (2): 76-49.
    20. Amber Crofts, A. 2010. Study of Local Government Engagement in Tourism in British Columbia, Master of Arts in Tourism Management IHMN690– Applied Graduate Research Paper Dr. Brian White Submitted: April 24.
    21. Corbin, Juliet and Anselm Strauss. 2008. Basics of Qualitative Research, Third Edition, London: Sage Publications.
    22. Dwyer, L., Edwards, D., Mistilis, N., Roman, C., and Scott, N. 2009. Destination and enterprise management for a tourism future. Tourism management, 30(1): 63-74.
    23. Evgrafova, L.V., Ismailova, A.Z. and Kalinichev, V.L. 2020. Agrotourism as a factor of sustainable rural development. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 421 (2): 115-136.
    24. Marques, J., and Santos, N. 2016. Developing business tourism beyond major urban centres: The perspectives of local stakeholders. Tourism and hospitality management, 22(1):1-15.
    25. Pamučar, D., Ćirović, G., & Sekulović, D. 2015. Development of an integrated transport system in distribution centres: A FA'WOT analysis. Tehnički vjesnik, 22(3): 649-658.
    26. Varolgüneş, F.K., Doğan, E., and Varolgüneş, S. 2017. The Role of Traditional Architecture in the Development of Rural Tourism: The Case of Turkey. International Journal of Scientific Study, 5(8): 237-243.