بررسی الگوهای سنجش سطح پایداری کسب‌و‌کارهای کوچک و متوسط کشاورزی

نوع مقاله : علمی-مروری

نویسندگان

1 گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی. دانشگاه زنجان

2 عضو هیات علمی دانشگاه زنجان

3 گروه ترویج و توسعه روستایی. دانشگاه رازی

4 گروه ترویج. ارتباطات و توسعه روستایی. دانشگاه زنجان

چکیده

بررسی‌ها نشان می‌دهند که در عمل بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط ایجاد شده در بخش‌های مختلف از سطح پایداری مناسبی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی برخوردار نبوده و به دلیل مواجهه با موانع و مشکلات مختلف، رشد و ماندگاری آن‌ها در کشورهای مختلف از جمله ایران با تردیدهای فراوانی همراه شده است. با توجه به اهمیت موضوع، هدف اصلی این مقاله که مبتنی بر مرور وسیع و گسترده ادبیات نظری و تجربی مرتبط و منابع کتابخانه‌ای می‌باشد، بررسی مدل‌ها و الگوهای سنجش سطح پایداری کسب‌و‌کارها بود. مرور ادبیات مرتبط نشان داد که از سوی محققان و پژوهشگران مختلف، مدل-های متنوعی شامل مدل ISO/cd 9004، مدل سرآمدی سازمان، مدل ارزش افزوده برای اجتماع و سهامدار به کمک بازیابی زیست‌محیطی، مدل تجزیه و تحلیل عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و تکنولوژیکی (PEST)، مدل سود سه‌گانه یا خط پایین سه‌گانه (TBL)، مدل سود سه‌گانه و چهار جنبه پشتیبان (TBL+ 4 Facets)، مدل 3P، الگوی طرح گزارش جهانی (GRI) و مدل خانه مدیریت زنجیره تأمین پایدار، جهت سنجش پایداری کسب‌و‌کارها ارائه شده است. براساس نتایج مرور ادبیات، در اکثر مدل‌ها و الگوهای مطرح شده، سه بعد پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی، در قالب رویکرد جامع و سیستمی مورد توجه قرار گرفته است.لذا، اهداف پایداری در کسب‌و‌کارهای کوچک و متوسط ایجاد تعادل بین سلامت اجتماعی، کیفیت زیست‌محیطی و رفاه اقتصادی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of measuring patterns of sustainability level in small and mid-sized businesses in agriculture

چکیده [English]

Abstract2
Investigations show that in practice, many of small and mid-sized businesses created in
various factors do not have an appropriate sustainability level in economic, social and
environmental dimensions and in different countries including Iran, their growth and survival
are along with many doubts due to various obstacles and problems. Given the importance of this
issue, the main purpose of the present paper was to investigate measuring patterns and models
of sustainability level in businesses; this paper is based on the vast and extensive review of
related theoretical and empirical literature and library resources. The review of the related
literature showed that various models including ISO/cd 9004 model, organizational excellence
model, value-added model for the community and shareholder with the help of environmental
retrieval, political, economic, social and technological factors analysis model (PEST), triple
profit model or the triple bottom line (TBL), triple bottom line and four supporting facets (TBL
+4 facets), 3P model, Global Reporting Initiative (GRI) and the house of sustainable supply
chain management model were provided by researchers and investigators in order to measure
the sustainability of businesses. According to the results of literature review, in most proposed
models and patterns, three dimensions of economic, social and environmental sustainability
have been taken into consideration in the form of a comprehensive and systematic approach.
Therefore, the goals of sustainability in small and medium businesses are to create a balance
between social health, environmental quality and economic Prosperity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Sustainability
  • Sustainability measurement models
  • Small and medium-sized (mid-sized) businesses
  • Agriculture
-1 آذر، ع.، صادقی، آ و کردنائیچ، ا. 1391 . اولویتبندی عوامل مؤثر بر موفقیت کسبوکارهای کوچک و متوسط
.165-184 :(2) حوزه فناوریهای برتر- رویکرد فرایند تحلیل شبکهای فازی. فصلنامه توسعه کارآفرینی، 5
-2 بدری، س. ع. و رکنالدین افتخاری، ع. 1382 . ارزیابی پایداری: مفهوم و روش. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی،
.9-34 :69
-3 پارساپور، س.، براتی، ج. و رسولزاده، م. 1396 . عوامل اثرگذار بر پایداری بنگاههای کوچک و کارآفرین، مورد
.41-60 :(1) مطالعه: بنگاههای صنعتی شهرستان مشهد. فصلنامه توسعه کارآفرینی، 10
مطالعه موردی ) SME در UNIDO -4 حجی، ر. و پاسبانی، م. 1388 . مطالعه روش توسعه خوشه صنعتی با رویکرد
.31-53 :(8) تولیدکنندگان قطعات خودرو استان آذربایجان شرقی). فصلنامه مدیریت صنعتی، 4
.1-5 : -5 خدامیپور، ا. و شفیعی همتآباد، ح. 1392 . پایداری شرکتها و اندازهگیری آن. ماهنامه حسابرس، 69
-6 خسروبیگی، ر.، شایان، ح.، سجاسیقیداری، ح. و صادقلو، ط. 1390 . سنجش و ارزیابی پایداری در مناطق
:(1) روستایی با استفاده از تکنیک تصمیمگیری چند متغیره فازی – تاپسیس. فصلنامه پژوهشهای روستایی، 2
.151-185
-7 خیاطیان، م. ص.، الیاسی، م. و طباطبائیان، س. ح. 1395 . الگوی پایداری شرکتهای دانش بنیان در ایران. فصلنامه
.99-49 :(2) سیاست علم و فناوری، 8
-8 رضائیمنش، ب.، محمدنبی، س. و محمدنبی، س. 1391 . کاربرد مدیریت دانش در سنجش درجه بلوغ سازمانی.
.985-1009 :(4) فصلنامه پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، 27
-9 رکنالدین افتخاری، ع. و آقایاریهیر، م. 1386 . سطحبندی پایداری توسعه روستایی (مطالعه موردی: بخش هیر).
.31-44 : فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی، 61
-10 رکنالدین افتخاری، ع.، ایمانیخوشخو، م. ح.، پورطاهری، م. و پورجمعلویجه، ا. 1394 . تحلیل بعد اجتماعی
مدیریت کارآفرینی پایدار در صنعت هتلداری (مورد مطالعه: هتلهای 4 و 5 ستاره شهر تهران). دو فصلنامه
.139-163 :(6) مطالعات اجتماعی گردشگری، 3
-11 زاهدی مازندرانی، م. ج. 1383 . ضرورتهای کارکردی توسعه اشتغال در بخش کشاورزی. فصلنامه اقتصاد
.41-67 :(45) کشاورزی و توسعه. 12
-12 سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران. 1393 . عارضهیابی صنایع کوچک و متوسط. گزارش پژوهشی،
تهران، سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران.
-13 سپهپناه، م. و موحدی، ر. 1394 . کارآفرینی پایدار رویکردی نو در کشاورزی. فصلنامه کارآفرینی در کشاورزی، 2
.19-36 :(1)
-14 شریفزاده، م. ش. 1393 . کشاورزی پایدار کارآفرینانه: در جستجوی رهیافتی مقتضی برای تسهیل توسعه کسبو-
.103-129 :(1) کارهای کارآفرینانه کشاورزی. فصلنامه کارآفرینی در کشاورزی، 1
-15 عبدالهزاده، غ. ح.، شریفزاده، م. ش. و خواجهشاهکوهی، ع. ر. 1394 . ارزیابی و مقایسه سطوح پایداری در نظام
.111-135 :(3) تولید برنج شهرستان ساری. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 4
-16 عقیلی، ف.، طیبی، س. ک.، زمانی، ز. و ابراهیمی، ن. 1391 . اثر کارآفرینی و توسعه بنگاههای کوچک و متوسط بر
.145 -164 :(2) اشتغال: تجربه چند کشور منتخب در حال توسعه. فصلنامه توسعه کارآفرینی، 5
-17 عمانی، ا. ر. 1396 . تحلیل پایداری نظام تولیدی صیفیکاران از راه تحلیل بیزی الگوهای پروبیت فضایی. فصلنامه
.133-152 :(2) تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 9
-18 فرجادی، غ. ع. و عبادی، ح. 1387 . بازار کار، اشتغال و بیکاری در اقتصاد ایران. موسسه عالی پژوهش در برنامه-
ریزی و توسعه.ا نتشارات تهران. تهران.
-19 فیضپور، م. ع.، سعیدا اردکانی، س. و پوشدوزباشی، ه. 1390 . بررسی تأثیر حیات بنگاههای جدیدالورود
1375 . فصلنامه توسعه - کوچک و متوسط در تغییرات اشتغال: تجاربی از صنعت نساجی ایران طی دوره 1384
.67-86 :(14) کارآفرینی، 4
-20 مرادی، م. ع. 1394 . محیط کسبوکار: نظریهها، شاخصها و تکنیکها. چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
.54-62 : -21 مشیرزاده، ه. 1391 . پایداری شرکتی. ماهنامه حسابرس، 59
-22 ملاشاهی، غ.، ظریفیان، ش. و سارانی، و. 1394 . عوامل مؤثر بر موفقیت کسبوکارهای کوچک و متوسط زراعی و
.739-748 :(4) 46 - باغی شهرستان زابل. فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 2
-23 نادری مهدیی، ک. 1393 . راهنمای کارآفرینی و خوداشتغالی. چاپ اول، انتشارات مصفای الوند، همدان.
-24 نکویینائینی، س. ع.، قنبری، ی. و برقی، ح. 1395 . سنجش پایداری نظامهای بهرهبرداری موجود در بخش
کشاورزی استان اصفهان(خردهدهقانی، تعاونی تولید روستایی و شرکت سهامی زراعی). فصلنامه جغرافیا و
.39-53 : پایداری محیط، 20
-25 یگانه، ل.، نوری، ر.، جعفرینیا، س. و یگانه، ر. 1396 . تحلیل وضعیت پایداری دانشی بنگاههای اقتصادی.
.249 -270 : فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی، 29
26- APO. 2003. Development of agribusiness enterprises (editted by Robert Oliver). Report
of the APO Seminar on Development of Agribusiness Enterprises, Indonesia, 20–24
November 2000, Asian Productivity Organization, Tokyo.
27- Atkinson, G. 2010. Measuring corporate sustainability. Journal of Environmental
Planning and Management, 43 (2): 235-252.
28- Bagheri, A. and Shabanali Fami, H. 2016. Potato growers’ risk perception: A Case Study
in Ardabil Province of Iran. J. Agr. Sci. Tech., 18: 55-65.
29- Carter, C.R. and Rogers, D.S. 2008. A framework of sustainable supply chain
management: moving toward new theory. International Journal of Physical Distribution and
Logistics Management, 38 (5): 360-387.
30- Christina, B., Neelufer, A. and AlAmri, S. 2014. Challenges and barriers encountered by
the SMEs owners in Muscat. Journal of Small Business and Entrepreneurship Research,
12(3): 1-13.
31- Elkington, J. 1999. Toward a sustainable corporation: win-win-win business strategies
for sustainable development. California Management Review.
32- Freeman R.E. 1984. Strategic management: A stakeholder perspective. Boston, MA:
Piman, United States.
33- Grayson, D., Lemon, M., Slaughter, S., Rodriguez, M.A., Jin, Z. and Tay, S. 2008. A new
mindest for corporate sustainability. A white paper sponsored by BT and Cisco, 1-27.
34- Gupta, S. and Kumar, V. 2013. Sustainability as corporate culture of a brand for
superior performance. Journal of World Business, 48: 311-320.
35- Hallback, J. and Gabrielsson, P. 2013. Entrepreneurial marketing strategies during the
growth of international new ventures originating in small and open economies. International
Business Review, 22: 1008- 1020.
36- Isaksson, R. and Steimle, U. 2009. What does GRI-reporting tell us about corporate
sustainability?. The TQM Journal, 21 (2): 168-181.
37- Ismail, M.D., Ahmad Domil, A.K. and Isa, A.M. 2014. Managerial competence,
relationship quality and competitive advantage among SME exporters. Procardia of Social
and Behavioral Sciences, 115: 138-146.
38- Jaonsson, J., Nilsson, J., Modig, F. and Hed val, G. 2017. Commitment to sustainability in
small and medium-sized enterprises: The influence of strategic orientations and management
values. Business Strategy and the Environment, 26: 69-83.
39- Jonas, J. and Eriksson, S. 2007. Sustainable business at small and medium-sized
enterprises (SMEs) the case of Coffee Queen AB. Master of Thesis, Department for Business
Administration and Economics, CTFKarlstads University, Spring 2007.
40- Matlay, H. 2011. Training in small businesses. Vocational Education and Training–
Industry and Employers. 337-342.
41- Mitchell, R., Agle, B., Chrisman, J., and Spence, L.J. 2011. Toward a theory of
stakeholder salience in family firms. Business Ethics Quarterly, 21 (2): 235-255.
42- Mohanty, S.K. 2006. Fundamentals of entrepreneurship. Prentice Hall of India, New
Delhi.
43- Ness, B., Urbel-Piirsalu, E., Anderbery, S. and Olsson, L. 2007. Categorizing tools for
sustainability assessment. Ecological Economics, 60: 498 – 508.
44- Nyroun, B. 2005. Management for small and medium enterprises. National University of
singapoor.
45- Parrish. B.D. 2010. Sustainability-driven entrepreneurship: Principles of organization
design. Journal of Business Venturing, 25: 510-523.
46- Rezaei, R., Karimi, A., Mangeli, N. and Safa, L. 2017. Effect of entrepreneurial
orientation and marketing capabilities on greenhouse businesses performance in Jiroft
county, Iran. J. Agr. Sci. Tech., 19: 21-34.
47- Saunders, M. 2002. Research methods for business students, Prentice Hall SWOT
analysis (strategic Management), Available at: http://www.businessballs.com.
48- Schultink, G. 2000. Critical environmental indicators: Performance indices and
assessment models for sustainable rural development planning. Ecological Modelling, 130:
47-58.
49- Skibinski, A. and Sipa, M. 2015. Sources of innovation of small businesses: Polish
perspective. Procedia Economics and Finance, 27: 429–437.
50- Spence, L.J. 2015. Primer business sustainability for small and medium enterprises
(SMEs). Network for Business Sustainability. Available at: http://nbs.net/is-the-customerreally-
king-a-closer-look-at-key-stakeholders-for-smes/.
51- Štreimikienė, D., Girdzijauskas, S. and Stoškus, L. 2009. Sustainability assessment
methods and their application to harmonization of policies and sustainability monitoring.
Environmental Research, Engineering and Management, 48: 51-62.
52- TC 176, SC3, ISO 9004 .2007. International organization for standardization.
53- Teuteberg, F. and Wittstruck, D. 2010. A systematic review of sustainable supply chain
management. MKWI, Betriebliches Umwelt- und Nachhaltigkeitsmanagement, 1001- 1015.
54- Zarafshani, K., Sahraee, M. and Helms, M. 2015. Strategic potential of the vermicompost
agribusiness in Iran: A SWOT analysis. J. Agr. Sci. Tech., 17: 1393-1408.