مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان کشاورزی مستقر در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت‌علمی گروه نوآوری و کارآفرینی، پژوهشکده مطالعات فناوری‌های نوین، سازمان پژوهَش‌های علمی و صنعتی ایران

2 فارغ التحصیل دکتری ترویج و اموزش کشاورزی دانشگاه تهران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان بخش کشاورزی مستقر در مرکز رشد سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران و با استفاده از فن تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختارمند بود. جامعه آماری شامل 5 عضو هیأت‌علمی مؤسس شرکت‌ دانش‌بنیان حوزه کشاورزی بودند که شرکت‌هایشان در مرکز رشد سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران مستقر بود. یافته‌های پژوهش در قالب 4 مفهوم و 22 کد ارائه شد. مضمون‌های اصلی عبارت بودند از: عدم‌اطمینان به بازار محصولات دانش‌بنیان کشاورزی، کمبود تسهیلات و حمایت‌های مالی از شرکت‌های دانش‌بنیان کشاورزی، ضعف ساختار اداری و قانونی در تأسیس شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه کشاورزی و نارسایی سیاست‌ها‌ و قوانین حمایتی و تجاری‌سازی‌ در حوزه تحقیقات کشاورزی. در پایان بر اساس یافته‌های پژوهش پیشنهادهای کاربردی به صورت ذیل ارائه گردید: تسهیل در اعطای وام به شرکت‌هایی با ایده‌های نوآورانه و فناورانه در حوزه کشاورزی؛ تدوین سیاست‌های حمایتی جهت ظهور و تجاری‌سازی ایده‌های نوین در بخش کشاورزی؛ فراهم کردن آموزش‌های لازم برای مؤسسان شرکت‌های دانش‌بنیان؛ فراهم کردن ابزارهای سیاستی و قانونی برای افزایش توان رقابت کالاهای دانش‌بنیان کشاورزی با محصولات مشابه رقبای خارجی در بازار؛ کاهش بوروکراسی اداری برای ثبت و تأیید شرکت‌های دانش‌بنیان و اتخاذ سیاست‌های مناسب برای جلوگیری از قاچاق و واردات محصولات مشابه.

کلیدواژه‌ها


1. استیری، ر.، مشیری، ب. 1388 . ابزارهای تأمین مالی بنگاه های دانش بنیان. دومین کنفرانس بینالمللی توسعه
نظام های مالی در ایران. تهران، مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف.
2. امانی تهران، م. و احمد امینی، ز. 1390 . تحلیل افق چالش های شرکت های دانش بنیان دانشگاهی و راهکارهای
.19-24 :(1) پیشگیرانه. نشریه مطالعات در دنیای رنگ، 1
3. انتظاری، ی. و محجوب، ح. 1392 . تحلیل توسعه اقتصاد دانش براساس سند چشم انداز 1404 . راهبرد فرهنگ.
. 97  65 :24
4. بحرینی زارچ، م .ع و شادنام، م.ر. 1386 . تجاری سازی فناوری یا چگونگی تولید ثروت از تحقیق و توسعه.
انتشارات بازتاب. چاپ اول.
/http://www.irost.org . 5. بی نام. 1396 . سایت سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران
6. جعفری، ع. و سیاح رفیعی، س. 1393 . حقوق شرکتهای دانش بنیان. انتشارات مجد. تهران.
7. حسینی، س.م. و شریف زاده، ا. 1393 . توسعه دانش بنیان کشاورزی مدیریت دانش، فناوری و نوآوری در
کشاورزی. انتشارات جهاددانشگاهی. تهران.
8. خیاطیان، م.ص.، طباطباییان، س.ح.، میری، م. و الیاسی، م. 1394 . تحلیل محتوای ویژگیهای شرکت های دانش
47 -21 :(2) بنیان. پژوهشهای مدیریت منابع سازمانی. 5
9. ذوالفقاری، ع.، حجازی، س.ر. و فرهودی، آ. 1390 . جایگاه شرکتهای زایشی دانشگاهی در توسعه کارآفرینی در
.45-52 :(27) دانشگاهها. فصلنامه تخصصی پارکها و مراکز رشد. 7
10 . رضایی، ر.، حسینی، س.م.، شبانعلی فمی، ح.، صفا، ل و، سوزنچی کاشانی، ا. 1388 . شناسایی و تحلیل موانع
26 -17 :(1) توسعه فناوری نانو در بخش کشاورزی ایران از دیدگاه محققان. فصلنامه سیاست علم و فناوری. 2
11 . رضوانی، م. و طغرایی، م. ت. 1390 . نقش آفرینی سرمایه اجتماعی سازمانی در گرایش به نوآوری سازمانی در
. 53  28 :(6) شرکت های دانش بنیان. پژوهشنامه مدیریت تحول، 3
12 . سوزنچی کاشانی، ا.، طالبی، س. و عسگری، و. ع. 1393 . بررسی توانمندیهای سازمانی چهار شرکت دانشبنیان
. 54  39 :(3) در مرکز رشد دانشگاه شریف. فصلنامه سیاست علم و فناوری، 6
13 . صداقت، م.، منفرد، ن. و دشتی زاده، م. 1390 . تأسیس مرکز رشد کشاورزی در منطقه بنداروز دشتستان استان
بوشهر. تهران، پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت.
در گزارش دهی سرمایه های دانش بنیا . ن فصلنامه رشد فناوری، 5 ARC 14 . صلواتی سرچشمه، ب. 1387 . کاربرد مدل
.47-41:(15)
15 . صنوبر، ن.، سلمانی، ب. و تجویدی، م. 1390 . تأثیر محرکهای نوآوری بر ظرفیت نوآوری شرکت های دانش
91-104 :(2) بنیان. فصلنامه سیاست علم و فناوری، دوره 4
16 . ضیائی، م. 1389 . دانش نوآوری و توسعه دانائی محور؛ نگاهی به نقش سازمانهای پژوهش و
فناوری. انتشارات پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی.
17 . عادل مهربان، م. 1394 . مروری بر تحلیل محتوای کیفی و کاربرد آن در پژوهش. دانشگاه علوم پژشکی و خدمات
بهداشتی درمانی استان اصفهان. اصفهان.
18 . علم بیگی، ا. 1393 . بررسی نقش ابعاد کارآفرینی دانش بنیان در عملکرد تحقیق و توسعه کارآفرینانه نظام تحقیقات
733-753 :(4) کشاورزی ایرا . ن توسعه کارآفرینی، 7
19 . فخاری، ح.، سلیمانی، د. و دارایی، م.ر. 1392 . بررسی اثرات تحریم های اقتصادی بر عملکرد شرکت های
. 16  1 :(3) دانش بنیان کشور. فصلنامه علمی پژوهشی سیاست علم و فناوری، 5
بر کارآفرینی و ارزش افزوده بنگاه های کوچک و متوس . ط فصلنامه رشد R&D 20 . فرامرزپور، ب. 1387 . نقش واحد
. 54  14 : فناوری، 34
21 . قربانی، ا. 1396 . بررسی مسائل و مشکلات شرکت های دانش بنیان در بخش کشاورزی. موسسه پژوهش های
برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی.
22 . قلی پور، م.، وحدت زاده، م .ع.، اولیا، م. ص. و خادمی زارع، ح. 1394 . شناسایی و اولویت بندی چالش های
شرکت های دانش بنیان با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی (مطالعه موردی: شرکت های دانش بنیان یزد).
. 25  17 :(45) فصلنامه رشد فناوری، 12
: 23 . کوچکی مطلق، م. 1396 . فعالیت دانش بنیان در حوزه کشاورزی سودآور و پربازده است. ماهنامه دانش بنیان، 22
. 37  35
24 . مانیان، ا.، علی پور، ا.، خدابنده، ا.، شجاعی، و. و کنعانی، ف. 1393 . بررسی و شناسایی عوامل پیش برنده و
بازدارنده توسعه شرکت های دانش بنیان کشور. اتاق بازرگانی، صنایع و معادن کشاورزی تهران.
25 . معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری 1394 . فهرست کالاها و خدمات دانش بنیان. کارگروه ارزیابی و
تشخیص صلاحیت شرکت ها و موسسات دانش بنیان و نظارت بر اجرا. تهران
26 . موتمنی، ع. د.، حسین آبادی، م. و همتی، ا. 1391 . ارزیابی نرخ موفقیت واحدهای فناور مستقر در پارک ها و مراکز
.32-40 :(32) رشد علم و فناور . ی فصلنامه رشد فناوری،. 8
27 . مهرعلیزاده، ی. و سجادی، ح. 1388 . شناسایی عوامل مرتبط با میزان موفقیت کارآفرینان شرکت های کوچک
. 60  43 :(35) صنعتی. دوماهنامه دانشور، 1
28 . نساج حسینی، س .م. و معراجی، ع. 1385 . مرکز رشد کشاورزی، سامانه ای برای بهبود وضعیت کشاورزی و
فرصت های شغلی آن. مجموعه مقالات دومین همایش پارک ها و مراکز رشد علم و فناوری ایران.
29 . یوسفی، ز.، نادری، ن. و رضایی، ب. 1395 . عوامل مؤثر بر ادامه فعالیت و رشد شرکت های نوظهور کشاورزی.
. 18  1 :(4) نشریه علمی  پژوهشی مدیریت نوآوری. 5
30. Galati, F., Bigliardi, B., Petroni, A., and Marolla, G. 2017. Which factors are perceived as
obstacles for the growth of Italian academic spin-offs?, Technology Analysis and Strategic
Management, 29 (1): 84-104, DOI: 10.1080/09537325.2016.1199853
31. Halawi, A. 2005. Knowledge Management System Success in Knowledge Based
Organization: An Empirical Validation Utilizing the Delone and McLean is Success Model.
Nova Southeastern University.
32. Jake, S.M. 2006. Utility of Qualitative Research Findings in Evidence-based Public Health
Practice. Public Health Nursing, 23 (3): 277-283.
33. Liebowitz, J., and Beckman, T.J. 2000. Knowledge Organizations: What Every Manager
Should Know. CRC Press, Inc. Boca Raton, FL, USA ©2000. ISBN: 1574441965.
34. Massa, S., and Testa, S. 2009. A Knowledge Management Approach to Organizational
Competitive Advantage: Evidence from the Sector. European Managent Journal, 27(2): 129-
141.
35. Neagu, C.D. 2008. Knowledge Based Organization. In: Fischer-Hübner S., Duquenoy P.,
Zuccato A., Martucci L. (eds) The Future of Identity in the Information Society. IFIP-The
International Federation for Information Processing, vol 262. Springer, Boston, MA.
36. Nonaka, I. 2007. The knowledge-creating company. Harvard business review.
https://hbr.org/2007/07/the-knowledge-creating-company
37. Perez-Ruiz, M., Carballido, J., and Aguera Vega, J. 2013. University spin-off creation by
Spanish researchers in agricultural engineering. Journal of technology management and
innovation, 8 (3): 142-159.
38. Rickne, A., and Jacobsson, S. 1999. New technology-based firms in Sweden-a study of their
direct impact on industrial renewal. Economics of Innovation and New Technology, 8 (3):
197-223.
39. Sukarmijan, S., and Saponq, O. 2013. The importance of intellectual property for SMEs;
Challenges and moving forward. International Agribusiness Marketing Conference 2013,
IAMC 2013, 22-23 October 2013, Kuala Lumpur, Selangor, Malaysia. UMK procedia, 1
(2014): 74-81.
40. Yaakub, N.I., Wan Hussain, W.M.H., Abdul Rahman, M.N., Zainol, Z.A., Mujani, W.K.,
Jamsari, E.A., Sulaiman, A., and Jusoff, K. 2011. Challenges for Commercialization of
University Research for Agricultural Based Invention. World Applied Sciences Journal, 12
(2): 132-138.
41. Zhao, J., Joas, R., Abel, J., Marques, T., and Suikkanen, J. 2013. Process safety challenges
for SMEs in China. Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 26 (5): 880-886.