بازنمایی جامعه‌گرایی در راستای ارزش‌آفرینی اجتماعی دانشگاه: تدوین شاخصی برای برون‌رسانی ترویجی دانشگاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشکده مدیریت کشاورزی- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

ارزش‌آفرینی دانشگاه هم نشان‌دهنده نوعی تحول نسلی و هم بازتاب شکلی از پیوند با جامعه است. بر اساس دسته‌بندی مرسوم، نسل‌های دانشگاه به (الف) آموزش‌محور، (ب) پژوهش محور، (ج) کارآفرین و (د) توسعه‌گر تقسیم شده است. در این راستا چهار نسل پیوند دانشگاه با جامعه شامل: (1) آموزش، (2) آموزش + پژوهش، (3) آموزش + پژوهش + فناوری/ کارآفرینی و (4) پیوند کامل یا مشارکت تمام عیار دانشگاه در توسعه پایدار برشمرده شده است. این روند به معنای افزوده شدن کارکردهایی برای دانشگاه و در نتیجه، تعریف فرآیندها و ساختارهایی برای اجرای این کارکردها است. هر چند از منظر توازن ساختاری- کارکردی؛ افزوده شدن کارکردهایی جدید در دانشگاه‌ها، موجب شکل‌گیری ساختارهای جدیدی در کنار ساختارهای پیشین که کارکردهای متعارف را به انجام می‌رسانند شده است. در بیشتر موارد، ساختارهای پیشین که دیگر کارکردی ندارند، حذف نشده (محو ساختارهای بی‌کارکرد) و یا با ساختارهای جدید یکپارچه نشده‌اند (حل ساختارهای هم‌کارکرد). بنابراین، به جای محو یا حل، ساختارهای جدید و قدیم روی هم غلطتیده‌اند و در صورت عدم روغن‌کاری از طریق تقسیم‌کار هماهنگ یا مدیریت راهبردی یکپارچه، دچار اصطکاک شده و در حرکت ماشین دانشگاه خلل ایجاد خواهند نمود. به طور کلی، تغییر کارکرد و ارزیابی عملکرد دانشگاه نیازمند پایش، ارزشیابی و پیامدسنجی نهادی مبتنی بر یک شاخص نمایا است. در این مقاله، یک چارچوب ارزیابی جامع، شامل نشانگرهای برون‌رسانی ترویجی دانشگاهی به عنوان شاخص یک دانشگاه جامعه‌محور و ارزش‌آفرین ارایه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Representation of Community-orientation in a University Social Value-creation Approach: Developing an Index for Academic Extension Outreach

نویسندگان [English]

  • Mohammad Sahrif Sahrifzadeh 1
  • Gholamhossein Abdollahzadeh 2
1 Department of Agricultural Extension and Education. Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2 Associate Prof., Dept., of Agricultural Extension and Education, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
چکیده [English]

Value creation by university reflects both a kind of generational change and a reflection of a form of engagement with society. According to the conventional categorization, the generations of the university are categorized, as: (a) education (teaching)-oriented university, (b) research-oriented university, (c) entrepreneurial university, and (d) developmental university. In this regard, four generations of university engagement with the community include: (1) education, (2) education + research, (3) education + research + technology / entrepreneurship, and (4) full engagement or complete participation of the university in sustainable development are listed. This trend means adding some functions to the university and, as a result, defining processes and establishing structures for implementing these functions. Although, in terms of structural-functional balance; the addition of new functions in the universities has led to the formation of new structures in universities alongside the old structures that perform conventional functions. In most cases, old structures with no longer functions are not obliterated (by removing dysfunctional structures) or integrated with new structures (by merging of same-function structures). Therefore, instead of erasing or merging, new and old structures are rolled over, and if not lubricated through coordinated division of responsibilities or integrated strategic management, they will cause friction and will disrupt the moving of university machine. Overall, functional switching and performance evaluation of the university require institutional monitoring, evaluation and impact assessment based on representative index. This paper presents a comprehensive assessment framework and indicators of academic extension outreach as index of community-orientated and socially value- creating university.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Value-creating university
  • community-oriented university
  • entrepreneurial university
  • academic extension outreach

مراجع

  1. برادران حقیر، م.، نورشاهی، ن.، روشن، ا. ر. 1398. مفهوم‌سازی مسئولیت اجتماعی دانشگاه در ایران. فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، ۲۵ (۳): ۱-۲۶.
  2. حسینی مقدم، م. 1397. دانشگاه ایرانی در سپهر بین‌المللی: بین‌المللی­شدن آموزش عالی و آینده دانشگاه در ایران. پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. تهران. 458 ص.
  3. داوری اردکانی، ر. 1390. وضع کنونی علم در کشور.  فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 13 (49): 17-1.
  4. درویشی، م.، شریف‌زاده، م.ش.، عبدالله‌زاده، غ. 1397. واکاوی نقش شرکت‌های تعاونی روستایی در پیشبرد توسعة پایدار: رویکرد مسئولیت‌پذیری اجتماعی. روستا و توسعه، 20 (3): 64-43.
  5. سهرابی ز.، مجیدی، ز. 1392. شکاف کیفیت خدمات آموزشی: دیدگاه مدیران آموزشی، اعضای هیأت علمی و دانشجویان پزشکی. پیاورد سلامت، ۷ (۵) :۳۷۶-۳۸۸.
  6. شریف‌زاده، ا. و اسدی، ع. 138۹. کارآفرینی، دانشگاه و توسعه دانش بنیان. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
  7. شریف‌زاده، م. ش.، عبدالله‌زاده، غ. 1393. تدوین نشانگرهای کارآفرینی دانشگاهی در آموزش عالی کشاورزی.  فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارآفرینی، 7(2):267-287.
  8. شریف‌زاده، م. ش.، عبدالله‌زاده، غ. 1394. مولفه‌های توسعه‌ی آموزش کارآفرینی در نظام آموزش عالی کشاورزی. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 32: 112-96.
  9. شریف‌زاده، م. ش.، عبدالله‌زاده، غ. 1399. زیست‌بوم نوآفرینی کشاورزی در استان گلستان. علوم ترویج و آموزش کشاورزی، 16(1): 1-22.

10. شریف‌زاده، م. ش.، عبداله­زاده، غ.، عباسی، ل.، شریفی، م. 1398. الگوی مفهومی گسترش نمانام دانشگاهی در آموزش عالی کشاورزی. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 48: 124-104.

11. شریف‌زاده، م. ش.، محمودی سرای، ع. 1394. عارضه‌یابی رویکرد میان‌رشته‌ای در آموزش عالی کشاورزی: مورد ترویج و آموزش کشاورزی. مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی، 5 (10): 88-61.

12. عبدالله‌زاده، غ. شریف‌زاده، م.ش. ۱۳۹۹. زیست‌بوم کارآفرینی دانشگاه‌محور در کشاورزی: چارچوبی برای مهندسی نهادی پژوهش، فناوری و آموزش عالی نوآفرین. گرگان: انتشارات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

13. شریف‌زاده، م.ش.، عبدالله‌زاده، غ.، نجفی‌نژاد، ع. 1397. موردکاوی تجربه گذار به دانشگاه کارآفرین: دانشگاه بسان یک زیست‌بوم کارآفرینی خرد. کارآفرینی در کشاورزی، 5(2):33-69.

14. علیزاده، ن.، صدیقی، ح.، پزشکی­راد، غ.، فراست­خواه، م. 1396. تحلیل سازوکارهای تحول­آفرینی آموزشی در نظام آموزش عالی کشاورزی ایران. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 48 (1): 43-53.

15. غلامرضائی، س.، موحد محمدی،، ح.، اسدی، ع. و حسینی، س.م. 1386. سازوکارهای تقویت کارکرد خدمات برون رسانی آموزش عالی کشاورزی ایران در عرصه ترویج کشاورزی. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 5(2):45-56.

  1. کاظمی، ع. 1397. دانشگاه از نردبان تا سایبان. پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. تهران. 524 ص.

17. کلانتری، خ.، اسدی، ع. شعبانعلی فمی، ح.، عبداله‌زاده، غ.،  چوبچیان، ش.، رحیم‌زاده، م. ۱۳۸۵. اعتبارسنجی شاخص‌های ترویجی به‌منظور رتبه‌بندی استان‌ها از نظر فعالیت‌های آموزشی- ترویجی. مجله کشاورزی؛ ۸(۲): ۵۷-۷۰.

  1. مهدی، ر.، شفیعی، م. 1397. نقش آفرینی و ظرفیت­سازی دانشگاه­های نسل چهارم برای توسعه محلی و منطقه­ای. صنعت و دانشگاه، 10 (35): 1-22.

 

  1. Carayannis, E.G., and Campbell, D.F.J. 2012. Mode 3 knowledge production in quadruple helix innovation systems: 21st-century democracy, innovation, and entrepreneurship for development. New York and London: Springer.
  2. Leydesdorff, L. 2012. The triple helix, quadruple helix,.. and an N-tuple of helices: explanatory models for analyzing the knowledge-based economy?. Journal
    of the Knowledge Economy, 3(1): 25-35.‏
  3. Sharifzadeh, A. and Abdollahzadeh, G. 2009. Explaining strengthening mechanisms, institutional orientations and problematic challenges of university agricultural research in Iran. Education, Knowledge and Economy, 3(3): 141-162.
  4. Valkokari, K. 2015. Business, Innovation, and Knowledge Ecosystems: How They Differ and How to Survive and Thrive within Them. Technology Innovation Management Review, 5(8): 17–24.

 

 

 

 

 

 

 

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار